اهمیت و کاربرد STEM و STEAM در فهم مطالب فیزیک کتب علوم تجربی دوره‌ی ابتدایی
کد مقاله : 1054-CNF (R1)
نویسندگان
مریم کیانی برازجانی *1، علیرضا آورند2
1استادیار، دکترای شیمی، مدرس دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی، بوشهر، ایران
2دانشجوی کارشناسی آموزش ابتدایی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس علامه طباطبایی بوشهر
چکیده مقاله
یکی از انواع روش‌های آموزشی STEM است که بیش از دو دهه در آموزش‌و‌پرورش جهان از آن استفاده می‌شود. این کلمه خود مخفف کلمات علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات است و هدف اصلی آن، پرورش دانش‌آموزان برای رفع مشکلات و موانع دنیای واقعی خود به کمک این چهار عنصر اصلی است. پس از به‌کارگیری آن، کمبودِ خلاقیت در این برنامه به‌شدت حس می‌شد و برای رفع این کمبود، هنر به آن اضافه شد و ترکیب STEAM را پدید آورد؛ همچنین یکی از اهداف اصلی در آموزش فیزیک، کاربردی‌بودن محتوای ارائه‌شده برای فراگیر است تا بتواند در زندگی فردی و اجتماعی خود از آن استفاده نماید. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی و با روش مطالعه‌ی تطبیقی، عناصر STEM و STEAM در محتوای فیزیک کتب علوم‌تجربی شش پایه‌ی ابتدایی ایران، استخراج و مورد بحث قرار گرفته شد؛ سپس برای استفاده از تجارب و ایده‌های کشورهای آسیایی پیشرو در زمینه‌ی آموزش، به مطالعه تطبیقی این موضوع در کتب علوم‌تجربی مقطع ابتدایی کشورهای مالزی و ترکیه پرداخته شد و در نحوه‌ی به‌کارگیری مناسب STEM و STEAM، کشورهای مالزی، ایران و ترکیه به‌ترتیب رده‌بندی می‌شوند. «توجهِ کم به هنر و دست‌سازه‌ها» و «تعادل نداشتن تعداد STEM و STEMها در محتوای فیزیک کتاب» دو مورد از بارزترین نقص‌های کتاب درسی ایران است که برای رفع و بهبود محتوای کتاب پیشنهاداتی ارائه شد. باشد که با ایجاد تغییراتی در کتب درسی کشور، به تحقق هرچه‌بیشتر «کارایی دانش آموخته‌شده در مدرسه برای فراگیر» دست یافته شود و به هدف اصلی سیستم آموزشی، یعنی «تربیت شهروند مطلوب»، رسید.
کلیدواژه ها
آموزش فیزیک، کتاب درسی، STEM، STEAM، علوم تجربی، مطالعه تطبیقی.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی